«Αγκάθι» η παραξενοδοχία για την οικονομία της Χαλκιδικής – Εκτιμάται στο 30%

Οι προτάσεις αντιμετώπισης από το Επιμελητήριο και τους ξενοδόχους

– Πώς κλείνει η φετινή τουριστική σεζόν

– Οι πληρότητες στα ξενοδοχεία για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο

Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

“ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ”

Στο 30% του συνόλου των νόμιμων κλινών στην Χαλκιδική εκτιμάται ότι φτάνει η παραξενοδοχία στη Χαλκιδική, προκαλώντας αθέμιτο ανταγωνισμό για τις νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις αλλά και απώλεια εσόδων για το κράτος και τις τοπικές κοινωνίες.

Σειρά «εφαρμόσιμων μέτρων», όπως τη θεσμοθέτηση Ψηφιακού Εγγράφου Προ-δήλωσης Διαμονής και τον έλεγχο κατά την είσοδο στη χώρα και την παραμονή, προκειμένου «να φύγουμε από τη γκρίζα οικονομία», προτείνουν για την αντιμετώπιση «σε μεγάλο βαθμό» του ζητήματος που απασχολεί τον τουριστικό κλάδο χρόνια, το Επιμελητήριο Χαλκιδικής και η Ένωση Ξενοδοχείων Χαλκιδικής, οι πρόεδροι των οποίων κατέθεσαν πρόσφατα κοινό υπόμνημα στον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Γιώργο Κοντογιώργη.

Τι εννοούμε όμως με τον όρο παραξενοδοχία; Ο,τιδήποτε έχει σχέση κατά βάση με παραθεριστική κατοικία, η οποία αυτήν την στιγμή βρίσκεται στη «γκρίζα οικονομία», δεν είναι πουθενά δηλωμένη για εκμετάλλευση, όπως διευκρινίζει μιλώντας στον «Τύπο Θεσσαλονίκης» ο πρόεδρος της  Ένωσης Ξενοδοχείων Χαλκιδικής κ. Γρηγόρης Τάσιος.

Πρόκειται κυρίως για παραθεριστικές κατοικίες που έχουν ως ιδιοκτήτες αλλοδαπούς, κατά βάση Βαλκάνιους, είτε από χώρες εντός ΕΕ, όπως για παράδειγμα η Βουλγαρία, είτε από Τρίτες Χώρες όπως Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, αλλά και Ισραήλ και Τουρκία. Η όποια μίσθωση του σπιτιού γίνεται από πλατφόρμες στις χώρες τους και όχι από πλατφόρμες οι οποίες δραστηριοποιούνται στη χώρα μας ή μέσω ενός ευρύτερου κύκλου γνωστών και φίλων.

Ο κ. Τάσιος εξηγεί γιατί χρησιμοποιείται ο όρος παραξενοδοχία. Όπως λέει η βραχυχρόνια μίσθωση έχει μπει σε ένα πλαίσιο θεσμικό με τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτου, είτε με την εταιρική μορφή αν τα ακίνητα είναι πάνω από δύο, ενώ από 1η Οκτωβρίου αναμένονται  και τα μέτρα που θα ορίζουν τις προδιαγραφές της βραχυχρόνιας μίσθωσης, με βάση τα το νόμο του Ιανουαρίου του 2025.

Άρα, από την στιγμή που η βραχυχρόνια μίσθωση θεωρητικά μπαίνει σε ένα πλαίσιο προδιαγραφών από τον επόμενο μήνα, μπορεί στην πορεία να υπάρξει και ο έλεγχος της παραξενοδοχίας, καθώς μέχρι τώρα ούτε η βραχυχρόνια είχε κάτι, εκτός από τον Αριθμό Μητρώου, σύμφωνα με τους ξενοδόχους.

Τα στοιχεία του ΙΤΕΠ-ΞΕΕ

Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνεται στο υπόμνημα: «Η παραξενοδοχία αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα που μαστίζουν τον τουριστικό κλάδο, όχι μόνο στη Χαλκιδική αλλά σε ολόκληρη τη χώρα. Δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, ενισχύει τη φοροδιαφυγή, στερεί πολύτιμα έσοδα από το κράτος και τις τοπικές κοινωνίες, ενώ ταυτόχρονα υποβαθμίζει την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος και την ασφάλεια των επισκεπτών».

Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΤΕΠ – ΞΕΕ για το 2023, στη Χαλκιδική καταγράφηκαν:

– 49.600 κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης δηλωμένες

– 49.000 ξενοδοχειακές κλίνες

– 44.000 κλίνες ενοικιαζόμενων δωματίων

 «Η εκτίμησή μας είναι ότι οι κλίνες της παραξενοδοχίας, μέσω της σκιώδους οικονομίας, αντιστοιχούν σε περίπου 30% του συνόλου των νόμιμων κλινών», αναφέρουν Επιμελητήριο και Ένωση ξενοδοχείων. Πρόκειται για μια εκτίμηση που προκύπτει με βάση τα στοιχεία για τις πωλήσεις ακινήτων σε αλλοδαπούς.

Πίεση στις υποδομές – Σε «χέρια» αλλοδαπών το 90% της παραθεριστικής κατοικίας

Η κατάσταση επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την έλλειψη βασικών υποδομών, συνεχίζει το υπόμνημα.

 «Ήδη η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στην κάλυψη των αναγκών που δημιουργούν οι νόμιμες κλίνες (αποκομιδή απορριμμάτων, βιολογικοί καθαρισμοί, υδροδότηση κ.λπ.). Η επιβάρυνση γίνεται πολλαπλάσια με τη μη νόμιμη διαμονή, η οποία εμφανίζεται τυπικά ως «παραθεριστική κατοικία», χωρίς όμως να συμβάλλει αναλογικά σε τέλη ή υποχρεώσεις, δημιουργώντας σοβαρή ανισορροπία».

Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι «από την περίοδο της οικονομικής κρίσης (2009–2018) και έπειτα, η Χαλκιδική γνώρισε μια μαζική αγορά ακινήτων για παραθεριστική κατοικία, με το 90% αυτών να ανήκει πλέον σε πολίτες χωρών της Βαλκανικής, του Ισραήλ και της Τουρκίας (μέσω και του καθεστώτος «Χρυσής Βίζας»). Το γεγονός αυτό δημιουργεί όχι μόνο μια στρέβλωση στην τουριστική οικονομία, αλλά και μια εθνική διάσταση, καθώς αλλάζει σταδιακά ο ιδιοκτησιακός χαρακτήρας της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων σε μια στρατηγικής σημασίας περιοχή».

Οι προτάσεις που κατέθεσαν

Θεσμοθέτηση Ψηφιακού Εγγράφου Προ-δήλωσης Διαμονής

Α. Δημιουργία μιας ψηφιακής φόρμας μέσω gov.gr, αντίστοιχης με το e-Visitor Pass που εφαρμόζει η Κροατία.

Ο επισκέπτης, πριν ή κατά την άφιξή του στη χώρα, θα δηλώνει:

o Τον τύπο καταλύματος (ξενοδοχείο, βίλα, ενοικιαζόμενα, βραχυχρόνια μίσθωση κ.λπ.)

o Τον τρόπο κράτησης (πλατφόρμα, τηλεφωνική συμφωνία, απευθείας επαφή)

o Τον τόπο διαμονής

Β. Έλεγχος κατά την είσοδο και την παραμονή

Με την είσοδο στη χώρα (αεροδρόμια, χερσαία σύνορα), οι ταξιδιώτες θα μπορούν να επιδεικνύουν το έγγραφο αυτό δειγματοληπτικά.

Η ΑΑΔΕ και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θα έχουν δυνατότητα να εντοπίζουν ακίνητα που εμφανίζονται επανειλημμένα ως «φιλοξενία» ή μη δηλωμένη διαμονή.

Το μέτρο εστιάζει στη μη νόμιμη διαμονή, αφήνοντας περιθώριο βελτίωσης και περαιτέρω εξειδίκευσης σε επόμενη φάση.

Τα οφέλη

Σύμφωνα με τους δυο φορείς τα αναμενόμενα οφέλη θα είναι τα εξής:

1. Καθολικός ψηφιακός έλεγχος της διαμονής σε πραγματικό χρόνο, με στόχευση στη μη νόμιμη δραστηριότητα.

2. Αποκατάσταση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού, με στήριξη των νόμιμων επαγγελματιών του τουρισμού.

3. Αύξηση των κρατικών εσόδων και περιορισμός της σκιώδους οικονομίας.

4. Αποσυμφόρηση των τοπικών υποδομών, καθώς θα αποτυπώνονται οι πραγματικές ανάγκες και θα ενισχυθεί η δυνατότητα σχεδιασμού από την Αυτοδιοίκηση.

5. Προστασία του τουριστικού προϊόντος της Χαλκιδικής και της χώρας συνολικά, με ποιοτικότερο και πιο ασφαλές περιβάλλον φιλοξενίας.

6. Ανάδειξη εθνικής στρατηγικής διάστασης, καθώς η συγκράτηση και ο έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και της τουριστικής αξιοποίησης ακινήτων συνδέεται με την κοινωνική και εθνική συνοχή.

Κάλεσμα για δράση και ψηφιακή λύση

 «Η Χαλκιδική, με το μέγεθος του τουριστικού της αποθέματος και τη γεωπολιτική της σημασία, μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την πιλοτική περιοχή εφαρμογής μιας τέτοιας ψηφιακής λύσης», αναφέρουν ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής Γιάννης Κουφίδης και ο Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδοχείων Χαλκιδικής Γρηγόρης Τάσιος, στο υπόμνημα που κατέθεσαν στον κ. Κοντογιώργη, στο πλαίσιο της εκδήλωσης-συζήτησης της Εθνικής Στρατηγικής για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη με θέμα: «Συζητάμε, Αποφασίζουμε, Προχωράμε, ΜΑΖΙ για τη Χαλκιδική», που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου, στην αίθουσα του Διοικητηρίου Πολυγύρου, παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης, της αυτοδιοίκησης και φορέων.

 «Η συνεργασία της Πολιτείας, των τοπικών φορέων και των επαγγελματιών του τουρισμού είναι αναγκαία για να σταλεί ένα σαφές μήνυμα: η Ελλάδα προστατεύει τον τουρισμό της, διασφαλίζει τη διαφάνεια, στηρίζει την τοπική οικονομία και υπερασπίζεται τα εθνικά της συμφέροντα», καταλήγει το υπόμνημα.

Πληρότητες 80-85% στα ξενοδοχεία της Χαλκιδικής τον Σεπτέμβριο – Πώς αναμένεται να κλείσει η σεζόν

Σε καλά επίπεδα κινείται η σεζόν στη Χαλκιδική τον Σεπτέμβριο, όσον αφορά τη διαμονή σε ξενοδοχεία, όπου η μέση πληρότητα κινείται στο 80-85%, όπως περίπου και πέρυσι, σύμφωνα με τον κ. Γρηγόρη Τάσιο.

Για όσους έχουν μόνο βαλκάνιους οι πληρότητες αυτές αφορούν το διάστημα μέχρι 15 Σεπτεμβρίου, ενώ μετά μειώνονται. Όσοι έχουν ένα μίγμα από Βαλκάνιους αλλά και δυτικές αγορές όπως Γερμανία, Αγγλία, Ολλανδία, Πολωνία κ.λπ, διατηρούν υψηλές πληρότητες .

Όσον αφορά τον Οκτώβριο, ο κ. Τάσιος τονίζει ότι «σήμερα η πληρότητα βρίσκεται στο 55-60%, ενώ πέρυσι ήταν υψηλότερη κοντά στο 70%». Επισημαίνει ωστόσο ότι ο συγκεκριμένος μήνας είναι πάντα ένας μήνας των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής, επειδή κλείνει η σεζόν.

Τα μισά ξενοδοχεία κλείνουν περίπου στις 15-20 Οκτωβρίου και τα υπόλοιπα στο τέλος του Οκτώβρη.

Πάντως, και γενικότερα φέτος, ήταν μια χρονιά της «τελευταίας στιγμής». Σε μεγάλο ποσοστό η σεζόν κινήθηκε μήνα-μήνα, αναφέρει ο κ. Τάσιος.

Συνολικά, η φετινή σεζόν στη Χαλκιδική αναμένεται να κλείσει περίπου στα περσινά επίπεδα «ενδεχομένως με μια μικρή μείωση, ωστόσο θα το δούμε στο τέλος», τονίζει ο ίδιος, προσθέτοντας ότι το λειτουργικό κόστος για τις επιχειρήσεις ήταν αυξημένο σε σύγκριση με πέρυσι κατά 10%.