Για ψώνια στη Βουλγαρία η Βόρεια Ελλάδα – Για φτηνά είδη παντοπωλείου και βενζίνη

Πώς έχει επηρεάσει την κατάσταση η είσοδος της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν
Σε νέα φάση έχουν εισέλθει εδώ και μερικούς μήνες οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις, με απτές πλέον επιπτώσεις στην οικονομική και εμπορική ζωή της Βόρειας Ελλάδας. Από την αρχή του 2025 η Βουλγαρία έχει ενταχθεί στη ζώνη ελεύθερης κυκλοφορίας Σένγκεν, τόσο από ξηράς όσο και από αέρος.
Στη σκιά της μεγάλης οικονομικής ανασφάλειας που βίωσαν τα ελληνικά νοικοκυριά τα προηγούμενα χρόνια, μεγάλος αριθμός καταναλωτών της Βορείου Ελλάδας στράφηκε στις γειτονικές πόλεις της Βουλγαρίας αναζητώντας φθηνότερα προϊόντα, αλλά και υπηρεσίες. Για χρόνια ολόκληρα, Θεσσαλονικείς και κάτοικοι άλλων πόλεων του Βορρά ταξίδευαν για τα ψώνια τους σε βουλγαρικό έδαφος, σε πόλεις όπως η Φιλιππούπολη και το Μπλαγκόεβγκραντ. Παρά το γεγονός ότι η Βουλγαρία θεωρείται ακριβή χώρα από τους ίδιους τους Βούλγαρους, μεγάλη μερίδα Ελλήνων και δη όσων διαμένουν κοντά στα σύνορα τείνει να την προτιμά με σκοπό τις φθηνότερες αγορές.
Το δε φαινόμενο αυτό εντάθηκε εφέτος πολύ περισσότερο, μετά την απελευθέρωση των ελέγχων, διευκολύνοντας το «κυνήγι» των τιμών για τους Έλληνες του Βορρά.
«Οι Έλληνες πήγαιναν για χρόνια στη Βουλγαρία για να αγοράσουν ρούχα, κυρίως απομιμήσεις γνωστών brands, σε καλύτερες τιμές. Αυτό πλέον έχει αλλάξει. Όποιος πηγαίνει στη Βουλγαρία τώρα, αναζητά πλέον φθηνά είδη παντοπωλείου και φθηνότερα καύσιμα», σχολιάζει μιλώντας στο insider.gr ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Παντελής Φιλιππίδης.
«Πληγή» για παντοπωλεία και πρατήρια καυσίμων…
«Παντοπωλεία και μίνι μάρκετ της Βορείου Ελλάδος αιμορραγούν. Οι καταναλωτές εξακολουθούν να ψωνίζουν από τις αντίστοιχες επιχειρήσεις της γειτονικής Βουλγαρίας, αναζητώντας βασικά είδη διατροφής σε προσιτές τιμές», παραδέχεται την ίδια ώρα έτερος παράγοντας της αγοράς. «Το πρόβλημα είναι μεγάλο για μεγάλο μέρος επιχειρήσεων της Βορείου Ελλάδας», τονίζει ο ίδιος.
Πρόβλημα που γίνεται ακόμη εντονότερο για τα βενζινάδικα, λόγω του αθέμιτου ανταγωνισμού που δημιουργείται στις παραμεθόριες περιοχές λόγω των φθηνότερων τιμών στα πρατήρια καυσίμων της γειτονικής χώρας. Oι Έλληνες οδηγοί που κατοικούν στους νομούς Ροδόπης, Έβρου, Ξάνθης, Δράμας και Σερρών αξιοποιούν τη δυνατότητα της ελεύθερης διέλευσης που παρέχεται από τις αρχές του 2025 με αποτέλεσμα τα πρατήρια των ντόπιων στους συγκεκριμένους νομούς να κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Η απόκλιση των τιμών στην αμόλυβδη υπερβαίνει τα 0,50 ευρώ με αποτέλεσμα να καθίσταται ιδιαίτερα συμφέρουσα η αγορά βενζίνης από τα βουλγαρικά πρατήρια ενώ εκπρόσωποι της εγχώριας αγοράς κάνουν για πολλοστή φορά έκκληση στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα για να τεθεί φρένο στα λουκέτα που μπαίνουν στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Ήδη από τους πρώτους μήνες που ίσχυσε το νέο καθεστώς σε περιοχές όπως η Κομοτηνή έκλεισε το 50% των πρατηρίων και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) είχε από το Φεβρουάριο ζητήσει με επιστολή της προς το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να διασφαλίσει κίνητρα για την παραμονή των επαγγελματιών στην κλάδο προκειμένου να μην βουλιάξει η οικονομία των ακριτικών περιοχών. Ως μέτρο ανακούφισης είχε προτείνει τη θέσπιση ειδικού φορολογικού καθεστώτος σε παραμεθόριες περιοχές, όπως η Ροδόπη, μια στρατηγική που ακολουθούν σε αντίστοιχες περιπτώσεις και άλλα ευρωπαϊκά κράτη.
Όπως είναι γνωστό, η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στη λίστα των χωρών με τα πιο ακριβά καύσιμα, ξεπερνώντας άλλες χώρες με πολύ υψηλότερο μέσο εισόδημα. Η τελική τιμή της απλής αμόλυβδης περιλαμβάνει 60% φόρους (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης, ΦΠΑ 24%, τέλη και άλλες επιβαρύνσεις και τα περιθώρια κέρδους στα οποία ισχύει πλαφόν). Αντίθετα, η τιμή της βενζίνης στη Βουλγαρία επιβαρύνεται μεν με τον ΕΦΚ ο οποίος ανέρχεται σε 0,35 ευρώ ανά λίτρο, δηλαδή είναι περίπου το μισό σε σχέση με την Ελλάδα, με ΦΠΑ 20% και τέλη και άλλες επιβαρύνσεις.
Στο πλαίσιο αυτό και στη σκιά της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, η Ομοσπονδία με επιστολή της έθεσε εκ νέου θέμα δοκιμαστικής εφαρμογής της μείωσης του ΕΦΚ δοκιμαστικά στον Νομό Ροδόπης για ένα έτος, ούτως ώστε να εκτιμηθεί η κατάσταση. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «η διέλευση πλέον γίνεται ανεμπόδιστα, χωρίς κανένα έλεγχο αλλά με ιδιαίτερα αυξημένη επισκεψιμότητα κυρίως στα πρατήρια καυσίμων της Βουλγαρίας, λόγω του χάσματος των τιμών μεταξύ της Ελλάδας, που δεν φρόντισε η Πολιτεία μας να εξομαλύνει». Ταυτόχρονα, επισημαίνει «την αύξηση εσόδων που θα προκύψουν στο ταμείο του κράτους από την έλευση των σημαντικά φορολογικά χαμένων εσόδων του κράτους που αφορά την Βουλγαρία και όχι μόνον».
«Η αγορά στη Βόρεια Ελλάδα καταρρέει. Το εμπόριο περνάει δύσκολα, αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με τη Βουλγαρία», εξηγεί από την πλευρά του ο κ. Φιλιππίδης και προσθέτει πως «η αγορά αιμορραγεί γιατί λείπει ο βασικός κινητήριος μοχλός της που είναι το χρήμα. Ο κόσμος είναι σφιγμένος και ξοδεύει με μεγάλη προσοχή. Το εμπόριο δεν είναι η προτεραιότητά του». Μάλιστα, ο κ. Φιλιππίδης αποκαλύπτει πως κεντρικοί εμπορικοί δρόμοι της Θεσσαλονίκης γεμίζουν με κλειστά μαγαζιά. Όπως αναφέρει, μόνο στην Τσιμισκή έχουν μπει 15 «λουκέτα» και άλλα τόσα στη Μητροπόλεως. Στη δε Εγνατία, τα κλειστά καταστήματα ξεπερνούν τα 70-80.
…και «ανάσα» για κάποιους άλλους κλάδους
Την ίδια ώρα, έτεροι παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι το άνοιγμα των συνόρων και η απελευθέρωση των ελέγχων στα τελωνεία έχει επιφέρει σημαντική ανάσα σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους.
Και αυτό γιατί αρκετοί Βούλγαροι ταξιδεύουν πλέον πιο εύκολα προς το ελληνικό έδαφος, επιλέγοντας για αρκετές από τις εξόδους τους ελληνικά καταστήματα εστίασης.
Το δε οικονομικό όφελος για τη χώρα μας γίνεται ορατό και στον κλάδο του τουρισμού, με τους γείτονές μας να επιλέγουν όλο και συχνότερα τη χώρα μας για τις διακοπές τους, αλλά και στον κλάδο του real estate, αγοράζοντας ακίνητα στη χώρα μας.
Αντίστροφη μέτρηση για την ένταξη της Βουλγαρίας στο ευρώ
Άλλωστε οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις αναμένεται να περάσουν σε νέα φάση από τη νέα χρονιά, καθώς η Βουλγαρία θα υιοθετήσει το ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2026 και θα καταστεί το 21ο μέλος της Ευρωζώνης.
Η υιοθέτηση του ευρώ από τη Βουλγαρία, μία χώρα με πληθυσμό 6,4 εκατομμυρίων, θα γίνει τρία χρόνια μετά την τελευταία διεύρυνση της Ευρωζώνης, όταν η Κροατία εντάχθηκε στην ομάδα του ενιαίου νομίσματος στις αρχές του 2023. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Βουλγαρίας διαμορφώνεται στα 24.200 ευρώ, κατά πολύ χαμηλότερα από το μέσο όρο της ΕΕ των 37.600 ευρώ, εκπροσωπώντας το 0,6% του συνολικού ΑΕΠ της ΕΕ, με βάση στοιχεία του 2024. O ρυθμός ανάπτυξης επιταχύνθηκε από 1,9% το 2023 σε 2,8% πέρυσι, με κατευθυντήρια δύναμη την ιδιωτική κατανάλωση, η οποία με τη σειρά της υποστηρίχθηκε από τους υψηλότερους πραγματικούς μισθούς, τη βελτίωση της αγοράς εργασίας και τα αυξανόμενα κοινωνικά επιδόματα. Για φέτος, ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 2%.
Ο ετήσιος πληθωρισμός αυξήθηκε στο 3,5% τον Απρίλιο από 2,4% την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, ενώ η ανεργία βαίνει μειούμενη. Οι εξαγωγές παραμένουν στάσιμες εν μέσω εξασθενημένης ζήτησης στις βασικές αγορές της ΕΕ, ειδικά στη Γερμανία. Αντίθετα, οι εισαγωγές αυξήθηκαν περισσότερο του αναμενομένου το 2024, γεγονός που αποδίδεται στη μεγαλύτερη εγχώρια κατανάλωση.
Η Βουλγαρία προσπαθεί να μετατρέψει το νόμισμά της, το λεβ, σε ευρώ από τότε που εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2007. Αλλά μετά από μια τόσο μακρά αναμονή, πολλοί Βούλγαροι έχουν χάσει τον αρχικό ενθουσιασμό τους, με το 50% να δηλώνει πλέον επιφυλακτικό απέναντι στο ευρώ, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο του περασμένου Μαΐου. Μερικοί Βούλγαροι φοβούνται ότι η αλλαγή νομίσματος θα αυξήσει τις τιμές.
Ωστόσο εδώ και μήνες η κυβέρνηση της Βουλγαρίας διαβεβαιώνει τους πολίτες ότι η υιοθέτηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, από τον Ιανουάριο του 2026, θα φέρει ευημερία στη χώρα, με τον υπουργό Οικονομίας και Βιομηχανίας, Πέτερ Ντίλοφ, να δηλώνει τον περασμένο Ιούνιο πως η ένταξη στο ευρώ θα κάνει τη βουλγαρική οικονομία πλουσιότερη κατά 2 δισεκατομμύρια λεβ.
«Με την ένταξη της χώρας τους στο ευρώ, οι Βούλγαροι θα έρθουν αντιμέτωποι με μια νέα πραγματικότητα», σχολιάζει στο insider.gr o κ. Φιλιππίδης.
Πηγή: insider