Απόστολος Πάνας: Λύσεις από την κομισιόν – Αδράνεια από την κυβέρνηση απέναντι στην κρίση της ευλογιάς

Απάντηση έλαβε ο Ευρωβουλευτής Σάκης Αρναούτογλου στην γραπτή Ερώτηση που κατάθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατόπιν εισήγησης του Βουλευτή Χαλκιδικής του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, κ.Πάνα Απόστολου, σε συνεργασία με τον, με θέμα την ανάγκη αναθεώρησης της στρατηγικής αντιμετώπισης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων σε περιοχές της Ελλάδας
Στην απάντησή του ο Επίτροπος Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων κ. Várhelyi επισημαίνει, ότι η Ελλάδα διαθέτει ευρωπαϊκά μέσα για την αντιμετώπιση της ευλογιάς αιγοπροβάτων – από τεχνική υποστήριξη έως συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και δωρεάν παροχή εμβολίων, ενώ παράλληλα αναφέρεται ότι κτηνιατρική ομάδα έκτακτης ανάγκης της ΕΕ έχει πραγματοποιήσει επίσκεψη στην Ελλάδα τον Μάιο του 2025.
Παράλληλα στην απάντηση τονίζεται, ότι τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να εφαρμόσουν εμβολιασμό κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ως πρόσθετο μέτρο σύμφωνα με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό της Επιτροπής.
Με αφορμή την απάντηση της Κομισιόν ο κ. Πάνας δήλωσε:
Παρά τις ξεκάθαρες δυνατότητες που προσφέρει η Κομισιόν με τεχνική και οικονομική βοήθεια, προγράμματα επιτήρησης και εμβόλια, η Πολιτεία δεν έχει ζητήσει ουσιαστική στήριξη, δεν έχει οργανώσει ορθή και αποτελεσματική πρόληψη, ενώ δεν έχει αποζημιώσει έγκαιρα τους κτηνοτρόφους, αφήνοντάς τους μόνους απέναντι στη νόσο και στην οικονομική καταστροφή. Αντί για μια ολοκληρωμένη στρατηγική και αξιοποίηση των ευρωπαϊκών εργαλείων, επιμένει σε αποσπασματικά μέτρα που αποτυγχάνουν, ενώ οι κτηνοτρόφοι ζητούν σχέδιο, ενίσχυση των κτηνιατρικών υπηρεσιών και πραγματική προστασία.
Ακολουθούν τα πλήρες κείμενα της ερώτησης και της απάντησης:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-002700/2025
προς την Επιτροπή
Άρθρο 144 του Κανονισμού
Σάκης Αρναούτογλου (S&D)
Θέμα: Ανάγκη αναθεώρησης της στρατηγικής αντιμετώπισης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων σε περιοχές της Ελλάδας
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων εξακολουθεί να πλήττει την ελληνική κτηνοτροφία, με επαναλαμβανόμενες εστίες και καταστροφικές επιπτώσεις σε περιφέρειες όπως η Χαλκιδική. Παρά την εφαρμογή της στρατηγικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που βασίζεται σε μέτρα θανάτωσης των προσβεβλημένων ζώων και καθορισμό ζωνών προστασίας, η εξάπλωση της νόσου συνεχίζεται. Το τελευταίο διάστημα παρουσιάζει επαναλαμβανόμενα κρούσματα, γεγονός που φανερώνει ότι η ισχύουσα προσέγγιση δεν επαρκεί. Οι οικονομικές απώλειες για τις εκμεταλλεύσεις είναι τεράστιες και πολλές μονάδες οδηγούνται σε οριστική εγκατάλειψη της παραγωγής, ενώ η ενίσχυση από τα εθνικά ή ενωσιακά εργαλεία στήριξης δεν επαρκεί για την κάλυψη της ζημίας ή την αποκατάσταση του ζωικού κεφαλαίου.
Η απουσία στρατηγικής πρόληψης και η επιμονή σε μέτρα καταστολής, χωρίς προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες, δημιουργούν ερωτήματα για την ανάγκη επανεκτίμησης των εφαρμοζόμενων πρακτικών και αναζήτησης εναλλακτικών, επιστημονικά τεκμηριωμένων στρατηγικών αντιμετώπισης, με αξιοποίηση της τεχνικής στήριξης από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Πώς αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων στρατηγικών αντιμετώπισης της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, ειδικά σε περιοχές με επαναλαμβανόμενη εμφάνιση της νόσου;
2. Προτίθεται να συνδράμει την Ελλάδα μέσω τεχνικής υποστήριξης ή παροχής καθοδήγησης για την αξιολόγηση και υιοθέτηση εναλλακτικών μεθόδων πρόληψης και ελέγχου, που να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες γεωγραφικές και επιδημιολογικές συνθήκες;
3. Εξετάζει το ενδεχόμενο τροποποίησης ή μεγαλύτερης ευελιξίας στις εφαρμοστικές πράξεις του κανονισμού της ΕΕ, προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες τοπικών αγορών;
Απάντηση του κ. Várhelyi
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(9.9.2025)
Τα μέτρα ελέγχου σε επίπεδο ΕΕ για την ευλογιά των αιγοπροβάτων καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 και στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/687 . Περιλαμβάνουν τη θανάτωση όλων των ζώων στις πληγείσες εγκαταστάσεις, καθώς και τη δημιουργία απαγορευμένων ζωνών γύρω από τις εστίες. Πρόσθετα μέτρα για την Ελλάδα καθορίζονται στην εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2024/2207 της Επιτροπής . Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν να εφαρμόσουν εμβολιασμό κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ως πρόσθετο μέτρο σύμφωνα με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/361 της Επιτροπής .
Τα ειδικά μέτρα της ΕΕ για την ευλογιά των αιγοπροβάτων βελτιώνονται σε κάθε πληττόμενο κράτος μέλος, ώστε να είναι καλύτερα προσαρμοσμένα στην τοπική επιδημιολογική κατάσταση, λαμβανομένων υπόψη του μεγέθους της πληγείσας περιοχής, του αριθμού των εστιών, της δομής του κτηνοτροφικού τομέα, των αποτελεσμάτων των επιδημιολογικών ερευνών και άλλων σχετικών πληροφοριών.
Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, αξιολογεί συνεχώς τα προαναφερθέντα μέτρα ώστε να βασίζονται στον κίνδυνο, να είναι αναλογικά και να ανταποκρίνονται όσο το δυνατόν καλύτερα σε κάθε επιδημιολογικό περιστατικό, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ, καθώς και την προστασία τόσο της υγείας των ζώων όσο και της εσωτερικής αγοράς.
Η Επιτροπή έχει τακτική επικοινωνία για την ευλογιά των αιγοπροβάτων με όλα τα πληττόμενα κράτη μέλη, τα οποία λαμβάνουν τεχνική υποστήριξη μέσω του εργαστηρίου αναφοράς της ΕΕ για την ευλογιά των αιγοπροβάτων και έχουν δεχθεί επισκέψεις από την κτηνιατρική ομάδα έκτακτης ανάγκης της ΕΕ (η Ελλάδα τον Μάιο του 2025).
Ορισμένα μέτρα ελέγχου είναι επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από την ΕΕ σε ποσοστό έως και 30 % σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2021/690 και το παράρτημα 3 της εκτελεστικής απόφασης C(2023) 8926 της Επιτροπής .
Διατίθεται επίσης ενωσιακή χρηματοδοτική στήριξη για την επιτήρηση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων σε περιοχές υψηλού κινδύνου μέσω δύο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων .
Η ενωσιακή τράπεζα εμβολίων κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων μπορεί να αποστείλει έως και 500.000 δόσεις εμβολίων δωρεάν. Μέχρι σήμερα δεν έχει ληφθεί σχετικό αίτημα από την Ελλάδα.