Κρατήσεις τελευταίας στιγμής και στη βραχυχρόνια μίσθωση – Ανεβασμένη η Χαλκιδική

Η Χαλκιδική στην 3η θέση των δημοφιλέστερων προορισμών στη χώρα
– Θετική η προοπτική της φετινής χρονιάς για τη βραχυχρόνια μίσθωση
Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
“ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ”
Συνεχίζει να «τρέχει» η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ελλάδα με νέες επενδύσεις σε καταλύματα, ενώ η εκτίμηση για τη φετινή χρονιά είναι ότι θα κλείσει με άνοδο της τάξης του 5-7% συγκριτικά με την περσινή. Οι κρατήσεις για τη θερινή σεζόν κινούνται αρκετά καλά, αν και με διαφορετικές «ταχύτητες» ανά περιοχή, με τη Χαλκιδική να φιγουράρει, πάντως, στην τρίτη θέση μεταξύ των δημοφιλέστερων προορισμών της χώρας για τους τουρίστες. Στο μεταξύ, και στη βραχυχρόνια μίσθωση παρατηρείται φέτος έντονο το φαινόμενο του last minute, των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής δηλαδή, το οποίο εν πολλοίς αποδίδεται στην οικονομική δυσχέρεια που προκαλεί αναποφασιστικότητα στους τουρίστες. Από την πλευρά τους, οι διαχειριστές καταλυμάτων το βιώνουν ως μια «ψυχοφθόρα» κατάσταση, περιμένοντας να γεμίσει το ημερολόγιο των κρατήσεων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προχωρούν και σε μειώσεις τιμών. Με τα δεδομένα όπως διαμορφώνονται μέχρι στιγμής, υπάρχει διαθεσιμότητα ακόμη και για την υψηλή τουριστική σεζόν.
Πιο έντονο το last minute – Τρίτος προορισμός η Χαλκιδική
Την εικόνα σχετικά με το πώς κινείται η αγορά μετέφερε μιλώντας στο «ΤyposThes» ο κ. Στάθης Καρόπουλος, διευθυντής του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece).
«Οι κρατήσεις πάνε αρκετά καλά στις περισσότερες περιοχές της χώρας», όπως τονίζει, αναφέροντας χαρακτηριστικά την Αθήνα, την Κρήτη, τη Χαλκιδική και τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Ειδικά για τη Χαλκιδική σημειώνει ότι αυτήν την στιγμή είναι τρίτος προορισμός στη χώρα και «πάει πολύ καλά».
Όπως τονίζει, αυτό που σίγουρα έχει αλλάξει φέτος, είναι ότι είναι πιο έντονο το φαινόμενο των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής , το οποίο ενισχύεται και από τις πολιτικές που εφαρμόζουν οι μεγάλες πλατφόρμες, όπως η Airbnb, στο θέμα των ακυρώσεων. Υπάρχει δηλαδή μεγαλύτερη ευελιξία συγκριτικά με παλαιότερα στο θέμα των ακυρώσεων, οι οποίες μπορούν να γίνονται χωρίς μεγάλο πέναλτι. Μάλιστα από το Σεπτέμβρη, η δυνατότητα ακύρωσης μπορεί να φτάνει και μέχρι την τελευταία στιγμή.
Σαφέστατα η τάση του last minute που παρατηρείται φέτος οφείλεται και στην οικονομική δυσκολία των τουριστών. Πλέον και ο προγραμματισμός τους δεν είναι τόσο μακροπρόθεσμος και κυρίως δεν είναι βέβαιοι αν θα καταφέρουν να ταξιδέψουν λόγω οικονομικών. Το φαινόμενο αφορά και ξένους τουρίστες και Έλληνες. Οι Έλληνες, βέβαια, ήταν πάντα του last minute. Από τις ξένες αγορές, Βρετανοί, Γερμανοί, Γάλλοι και Ιταλοί βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των εθνικοτήτων στη βραχυχρόνια μίσθωση, ενώ κατά τον κ. Καρόπουλο, ενισχύονται αρκετά και οι Ισραηλινοί.
Για τους ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων της βραχυχρόνιας μίσθωσης, από την άλλη, είναι μια κατάσταση ψυχοφθόρα, όπως λέει ο κ. Καρόπουλος, το να βλέπουν ένα ημερολόγιο το οποίο δεν είναι γεμάτο και να περιμένουν πότε αυτό θα γεμίσει. Προκειμένου να έχουν κρατήσεις κάποιες φορές ρίχνουν τις τιμές, οι οποίες πάντως, σε γενικές γραμμές, δείχνουν να είναι αυξημένες συγκριτικά με πέρυσι. Το θέμα είναι ότι υπάρχει και πολύ μεγάλη διαθεσιμότητα, δηλαδή πολλά καταλύματα. «Έχουν μπει πάρα πολλά καταλύματα την αγορά και αυτό σε συνδυασμό και με το last minute προκαλεί μεγάλες αυξομειώσεις στις τιμές», σύμφωνα με τον κ. Καρόπουλο.
Φέτος λοιπόν δεν είμαστε στο 100% αλλά υπάρχει ακόμη διαθεσιμότητα ακόμα και για την υψηλή σεζόν. Η πρόβλεψη για τη χρονιά είναι, όπως επισημαίνει ο κ. Καρόπουλος, ότι «θα είναι ίδια με πέρυσι συν ένα 5-7% επάνω».
Μένουν μόνο 1-2 βράδια Θεσσαλονίκη – Χαμηλότερες οι τιμές
Σε ό, τι αφορά τη Θεσσαλονίκη, αν και ο κ. Καρόπουλος δεν είχε πρόχειρα τα στοιχεία αναφορικά με τις κρατήσεις, μας επεσήμανε ότι αυτό που παρατηρείται στην πόλη είναι ότι οι κρατήσεις είναι σύντομες. Δείχνει να είναι ένας προορισμός όπου οι τουρίστες περνούν συνήθως 1-2 βράδια, πριν συνεχίσουν για κάποιον επόμενο προορισμό. Αυτό, ωστόσο, όπως τονίζει, αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα για τη Θεσσαλονίκη και δεν είναι μόνο φετινό, όμως «βλέπουμε ότι συνεχίζεται». Εξάλλου, η Θεσσαλονίκη θεωρείται πιο φθηνός προορισμός, με το μέσο όρο τιμών στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης να είναι χαμηλότερος συγκριτικά με την Αθήνα.
Σήμερα στην πόλη της Θεσσαλονίκης και την ευρύτερη περιοχή υπάρχουν περίπου 5.500 καταχωρήσεις σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, από τις οποίες ενεργές είναι περίπου 3.700. Το κέντρο της πόλης έχει περίπου 760 καταχωρήσεις, εκ των οποίων 680 περίπου ενεργές.
Κλειστά καταστήματα βρίσκουν νέα χρήση
Οι επενδύσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης συνεχίζονται, ενώ βλέπουμε ότι διαρκώς παλιά και ανοίκιαστα εδώ και χρόνια καταστήματα σε γειτονίες μετατρέπονται σε airbnb, όπως και πρώην γραφειακοί και βιοτεχνικοί χώροι. «Τα ακίνητα αυτά αποκτούν μια νέα χρήση. Όταν ένα κτίριο είναι παρατημένο και μπορεί να βρεθεί μια νέα χρήση, νομίζω ότι αυτό είναι πολύ καλό για όλους», υποστηρίζει ο κ. Καρόπουλος.
Πάντα ένα κατάλυμα για να βγει στη βραχυχρόνια, χρειάζεται μια επένδυση, η οποία δεν πέφτει κάτω από το ποσό των 10-15.000 ευρώ, είτε για εξοπλισμό σε έπιπλα κλπ ή για ανακαινίσεις, βαψίματα κλπ , αναφέρει ο ίδιος.
Κληθείς πάντως να σχολιάσει την κριτική που ασκείται για τη συμβολή των airbnb στη στεγαστική κρίση στη χώρα, ο κ. Καρόπουλος αναφέρει ότι αυτήν την στιγμή «τρέχει» η πρώτη χρονιά περιορισμών στην έκδοση νέων Αριθμών Μητρώου Ακινήτων σε περιοχές της Αθήνας όμως «δεν έχουν πέσει τα ενοίκια». Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο μέτρο τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2025 και μάλιστα η κυβέρνηση φέρεται να προσανατολίζεται στην παράταση των περιορισμών τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2026.
Δεν υπάρχει πληροφόρηση ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να θέσει σε ισχύ αντίστοιχους περιορισμούς και σε άλλες περιοχές.
Η προσφυγή στο ΣτΕ για το τέλος επιτηδεύματος
Υπενθυμίζεται ότι ο κλάδος έχει αντιδράσει στην εγκύκλιο της ΑΑΔΕ σχετικά με το τέλος επιτηδεύματος, και ο Σύνδεσμος Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (Stama Greece) έχει προσφύγει στο ΣτΕ.
Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 2024, η ΑΑΔΕ εξέδωσε την εγκύκλιο Ε2024/2024, σύμφωνα με την οποία κάθε ακίνητο που μισθώνεται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης από νομικό πρόσωπο θεωρείται επαγγελματική εγκατάσταση — δηλαδή υποκατάστημα — και υπόκειται σε τέλος επιτηδεύματος 600 ευρώ ανά ακίνητο.
Με την απόφαση 602/2025 έκρινε κατά πλειοψηφία (5-2) υπέρ της αιτήσεως ακυρώσεως (μη τελεσίδικη αλλά δεσμευτικά αιτιολογημένη) ότι:
«Η απλή παραχώρηση ακινήτου προς βραχυχρόνια μίσθωση δεν συνεπάγεται συναλλακτική ή παραγωγική δραστηριότητα εντός του ακινήτου. Επομένως, δεν μπορεί να θεωρηθεί υποκατάστημα.» Η τελική κρίση παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του ΣτΕ για τον Δεκέμβριο του 2025.
Ωστόσο, ο STAMA αναφέρει ότι η κυβέρνηση επανέρχεται με νέο νομοσχέδιο. «Η κυβέρνηση σε νομοσχέδιο η διαβούλευση για το οποίο ολοκληρώθηκε την περασμένη Τρίτη, το έχει ξαναβάλει ώστε να το νομοθετήσει, θεωρούμε ότι είναι πάρα πολύ άδικο», τονίζει ο κ. Καρόπουλος. «Είναι πολύ άδικο να χαρακτηρίζεται υποκατάστημα ένα κατάλυμα από την στιγμή που και βάσει νομοθεσίας δεν μπορεί να πουλήσει καμιά άλλη υπηρεσία», προσθέτει.