Με συγκίνηση και υπερηφάνεια τα αποκαλυπτήρια της προτομής του αγωνιστή του ’21 Βασιλείου Αθανασίου στα Ριζά
Η Δοξολογία, οι ομιλίες και η συμμετοχή αρχών, συλλόγων και κατοίκων – Ένα πολυετές αίτημα της τοπικής κοινωνίας γίνεται πράξη και αναδεικνύει τον ηρωισμό και την προσφορά των Ριζών στην Επανάσταση του 1821
Μέσα σε κλίμα έντονης συγκίνησης, υπερηφάνειας αλλά και ιστορικής δικαίωσης για την τοπική κοινωνία, πραγματοποιήθηκαν το πρωί της Κυριακής 21 Σεπτεμβρίου 2025 τα αποκαλυπτήρια της προτομής του αειμνήστου Βασιλείου Αθανασίου, αγωνιστή της Επανάστασης του 1821, στη γενέτειρά του, τα Ριζά της Δημοτικής Ενότητας Ζερβοχωρίων του Δήμου Πολυγύρου.
Η ημέρα ξεκίνησε με πανηγυρική Δοξολογία στον ιστορικό Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ιερισσού, Αρδαμερίου και Αγίου Όρους κ.κ. Θεοκλήτου. Στο κατάμεστο εσωτερικό και στον αύλειο χώρο του ναού οι κάτοικοι των Ριζών και των γύρω χωριών συμμετείχαν με κατάνυξη, ενώ τα παιδιά των σχολείων της περιοχής κρατούσαν περήφανα την ελληνική σημαία. Αμέσως μετά τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στον χώρο των αποκαλυπτηρίων, υπέρ αναπαύσεως των ψυχών των αγωνιστών του ’21 και ιδιαίτερα του λεοντόκαρδου Βασιλείου Αθανασίου.
Στη συνέχεια, οι παρευρισκόμενοι οδηγήθηκαν στην κεντρική πλατεία των Ριζών όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή των αποκαλυπτηρίων. Η προτομή, φιλοτεχνημένη από τον ομότιμο καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και καταξιωμένο γλύπτη Γεώργιο Τσάρα, δεσπόζει πλέον σε περίτεχνη βάση μαύρου ελληνικού μαρμάρου, αποτυπωμένη σε λευκό μάρμαρο, ώστε –όπως τόνισε ο ίδιος ο καλλιτέχνης– να θυμίζει τις «κρητικές πινελιές» της ζωής και της θυσίας του ήρωα.
Ο Δήμαρχος Πολυγύρου, Γεώργιος Εμμανουήλ, στην ομιλία του επεσήμανε: «Σήμερα αποτίνουμε φόρο τιμής σε έναν άντρα τίμιο και γενναίο, όπως είπε ο Στρατηγός Μακρυγιάννης. Οι δύο αυτές έννοιες, τιμιότητα και γενναιότητα, μετουσιώνονται στη λέξη πατριωτισμός. Μ’ αυτές τις δύο έννοιες πρέπει να πορευτούμε ως έθνος μπροστά, αψηφώντας όλες τις δυσκολίες της σημερινής εποχής. Τιμούμε σήμερα λοιπόν έναν μεγάλο πατριώτη, που ήταν, είναι και θα είναι ένα παράδειγμα, ειδικά για τα νέα παιδιά».
Συγκινημένος εμφανίστηκε και ο Πρόεδρος της Δ.Κ. Ριζών, Αστέριος Στύλος, ο οποίος ευχαρίστησε τη Διοίκηση του Δήμου και όλους όσοι συνέβαλαν στην υλοποίηση ενός αιτήματος πολλών ετών. «Η προτομή του Βασιλείου Αθανασίου δεν είναι μόνο ένα μνημείο μνήμης αλλά και παρακαταθήκη για το μέλλον», είπε χαρακτηριστικά.
Τιμητικές ευχαριστίες απευθύνθηκαν προς τη Βουλή των Ελλήνων, την Αντιπεριφερειάρχη Χαλκιδικής, τους Νικήτα και Γρηγόριο Κόθρο, τον Γεώργιο Καλατζή, τον καθηγητή–θεολόγο Κωνσταντίνο Χιούτη για τη συγγραφή της βιογραφίας, καθώς και την οικογένεια του αείμνηστου Κωνσταντίνου Σουφτά για την αρχική προσωπογραφία του Έλληνα αγωνιστή, αλλά και στους μικρότερους χορηγούς που βοήθησαν στην ολοκλήρωση του εγχειρήματος.
Η εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, οι Βουλευτές Χαλκιδικής Ιωάννης Γιώργος (εκπρόσωπος της Βουλής των Ελλήνων) και Απόστολος Πάνας, η Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής Αικατερίνη Ζωγράφου, ο πρώην Υπουργός Χρήστος Πάχτας, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, οι Αντιδήμαρχοι του Δήμου Πολυγύρου, επικεφαλής δημοτικών παρατάξεων, δημοτικοί σύμβουλοι και πρόεδροι τοπικών κοινοτήτων. Το παρών έδωσαν επίσης ο Αντιδήμαρχος Δήμου Σφακίων, εκπρόσωποι του Γ’ Σώματος Στρατού, των Σωμάτων Ασφαλείας, ο Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής, εκπρόσωποι ενώσεων Σφακιανών και Παγχαλκιδικών Συλλόγων από Αθήνα και Θεσσαλονίκη, καθώς και πολιτιστικοί σύλλογοι και φορείς του τόπου.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ. Θεόκλητο, ο οποίος, αντλώντας από το Αποστολικό Ανάγνωσμα της Κυριακής μετά την Ύψωση («Εἰ γάρ ἅ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ παραβάτην ἐμαυτόν συνίστημι» – Γαλ. β΄ 18), προέτρεψε το πολυπληθές εκκλησίασμα «να ακολουθήσει των πατέρων μας τη ρότα, για να συνεχίσει το ταξίδι της Ρωμηοσύνης που ποτέ δεν πεθαίνει». Μιλώντας για το λαμπρό τέκνο των Ριζών, περιέγραψε με γλαφυρά λόγια τον ψυχισμό του Πανέλληνα που ξέρει να περιβάλλει και να προβάλλει την ταυτότητά του με μεγαλοσύνη και ηρωισμό.
Αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία, ιερός κλήρος, άρχοντες και λαός μετέβησαν στην Κεντρική Πλατεία των Ριζών. Εκεί εψάλη Τρισάγιο και ακολούθησε η αποκάλυψη της ανάγλυφης προτομής του Βασιλείου Αθανασίου. Κατατέθηκαν στεφάνια και οι τοπικές αρχές, με ολιγόλεπτες προσλαλιές, απέδωσαν την πρέπουσα τιμή στον ήρωα.
Τον λόγο πήρε στη συνέχεια ο ιστορικός της Χαλκιδικής και καθηγητής θεολόγος Κωνσταντίνος Χιούτης, ο οποίος, με πληθώρα ιστορικών αναφορών και ντοκουμέντων, εξιστόρησε τη θυσία του αγωνιστή. Όπως τόνισε, ο Βασίλειος Αθανασίου πολέμησε με θυσιαστική διάθεση τους Τούρκους από τη Μολδοβλαχία και την ηρωική Μονή Σέκου υπό τον Γεωργάκη Ολύμπιο, μέχρι και την Κρήτη, έχοντας ως όραμα μια Ελλάδα ελεύθερη, έντιμη και βασισμένη στις ρίζες της Ρωμηοσύνης και της Ορθοδοξίας.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Ο Σύλλογος Φίλων της Παράδοσης Πανζερβοχωρίων Χαλκιδικής παρουσίασε παραδοσιακά και τοπικά τραγούδια, το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοχώρας «Η ΕΛΠΙΣ» παρουσίασε χορούς της Χαλκιδικής και η αυλαία έπεσε με τους λεβέντικους κρητικούς χορούς του Συλλόγου Έρευνας και Διάδοσης της Κρητικής Παράδοσης «ΙΔΑΙΑ ΓΗ».
Η μορφή του Βασιλείου Αθανασίου δεσπόζει πλέον στο κέντρο των Ριζών, υπενθυμίζοντας σε όλους το χρέος μνήμης, συνέχειας και παραδείγματος. Η 21η Σεπτεμβρίου 2025 θα μείνει χαραγμένη στις καρδιές των κατοίκων ως ημέρα υπερηφάνειας και ιστορικής δικαίωσης για τον τόπο τους.
