Τέλος το λέιζερ στα μάτια – Η καινοτόμος τεχνική για να βλέπετε καλύτερα
Πώς μπορεί να αναδιαμορφωθεί ο κερατοειδής χιτώνας χωρίς να χρειαστεί καμία τομή
Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με προβλήματα όρασης, από μια θολή εικόνα μέχρι και πλήρη τύφλωση. Οι περισσότεροι καταφεύγουν σε γυαλιά ή φακούς επαφής, ενώ αρκετοί επιλέγουν τη διορθωτική χειρουργική με λέιζερ, γνωστή ως LASIK. Πρόκειται για μια μέθοδο που αναδιαμορφώνει τον κερατοειδή χιτώνα, επιτρέποντας στο μάτι να εστιάζει σωστά.
Όμως η LASIK, παρότι θεωρείται ασφαλής, δεν παύει να είναι μια χειρουργική επέμβαση που συνοδεύεται από τομές και πιθανές παρενέργειες. «Πρόκειται απλώς για έναν πιο εξεζητημένο τρόπο για να πραγματοποιηθεί μια παραδοσιακή χειρουργική επέμβαση. Εξακολουθεί να αποτελεί τομή ιστού -απλώς γίνεται με λέιζερ», εξηγεί ο Michael Hill, καθηγητής χημείας στο Occidental College, ο οποίος παρουσίασε τα αποτελέσματα της ομάδας του στο ACS Fall 2025.
Αυτό ακριβώς το πρόβλημα θέλησαν να ξεπεράσουν ο Hill και ο συνεργάτης του, Brian Wong, καθηγητής και χειρουργός στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Το ερώτημα που έθεσαν ήταν απλό: «Μπορεί να αναδιαμορφωθεί ο κερατοειδής χιτώνας χωρίς να χρειαστεί καμία τομή;»
Η ιδέα της ηλεκτρομηχανικής αναδιαμόρφωσης
Η απάντησή τους ήρθε μέσα από μια μέθοδο που ονομάζεται ηλεκτρομηχανική αναδιαμόρφωση (EMR). Οι κερατοειδείς, όπως και πολλοί ιστοί του σώματος, περιέχουν κολλαγόνο και μεγάλες ποσότητες νερού. Η ομάδα παρατήρησε ότι εφαρμόζοντας ένα μικρό ηλεκτρικό δυναμικό, μπορεί να αλλάξει το pH του ιστού. Ως εκ τούτου, οι ισχυροί δεσμοί εντός του χαλαρώνουν και ο κερατοειδής γίνεται εύπλαστος. Μόλις αποκατασταθεί το pH, το νέο σχήμα «κλειδώνει».
Στο παρελθόν η τεχνική είχε δοκιμαστεί σε αυτιά κουνελιών και δέρμα χοίρων. Αυτή τη φορά, οι ερευνητές θέλησαν να την εφαρμόσουν στον ίδιο τον κερατοειδή.
Τι έδειξαν τα πρώτα πειράματα
Η ομάδα δημιούργησε ειδικούς «φακούς επαφής» από πλατίνα, που τοποθετήθηκαν πάνω σε βολβούς ματιών κουνελιών μέσα σε αλατούχο διάλυμα, ώστε να μιμηθούν τα φυσικά δάκρυα. Οι φακοί αυτοί λειτούργησαν ως ηλεκτρόδια: με την εφαρμογή μικρού ηλεκτρικού δυναμικού, ο κερατοειδής προσαρμόστηκε στο σχήμα τους μέσα σε μόλις ένα λεπτό: περίπου τον ίδιο χρόνο που απαιτεί και η LASIK.
Το αποτέλεσμα; Στους περισσότερους από τους 12 βολβούς που δοκιμάστηκαν, η καμπυλότητα του κερατοειδούς άλλαξε με ακρίβεια, διορθώνοντας ακόμη και προσομοιωμένη μυωπία. Σημαντικό είναι ότι τα κύτταρα επιβίωσαν, καθώς οι ερευνητές έλεγξαν προσεκτικά τις αλλαγές του pH.
Μάλιστα, σε άλλα πειράματα η μέθοδος φάνηκε να μειώνει και τη χημική θολερότητα του κερατοειδούς, μια κατάσταση που επί του παρόντος αντιμετωπίζεται μόνο με πλήρη μεταμόσχευση.
Ελπίδες αλλά και επόμενα βήματα
Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οι επιστήμονες τονίζουν ότι βρίσκονται ακόμη σε πολύ αρχικό στάδιο. Επόμενο βήμα είναι οι λεπτομερείς δοκιμές σε ζώα και η διερεύνηση του κατά πόσο η μέθοδος EMR μπορεί να αντιμετωπίσει διαφορετικά προβλήματα όρασης, όπως η πρεσβυωπία ή ο αστιγματισμός.
«Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα από αυτό που έχουμε κάνει μέχρι την κλινική εφαρμογή. Αλλά, αν φτάσουμε εκεί, αυτή η τεχνική θα είναι ευρέως εφαρμόσιμη, πολύ φθηνότερη και ενδεχομένως ακόμη και αναστρέψιμη», καταλήγει ο Hill.
Πηγή: ygeiamou.gr
Φωτογραφία: Shutterstock
